Popyt na numizmaty nieustannie rośnie. Z jednej strony jest to niezwykle ciekawe hobby, a znalezienie unikalnej starej monety daje mnóstwo satysfakcji i pozwala wręcz namacalnie dotknąć historii. Z drugiej strony kupowanie monet, które dawno temu wyszły z obiegu, może okazać się doskonałą inwestycją pieniędzy. Nie od dziś przecież wiadomo, że ceny numizmatów na aukcjach potrafią osiągać rekordowe wartości.
Od czego zależy wartość zabytkowej monety?
Numizmat numizmatowi nierówny – wiesz o tym doskonale. A jeśli zastanawiasz się pewnie, od czego zależy wartość starych monet, zarówno tych złotych, jak i rzadkich okazów, wykonanych z innych kruszców, odpowiadamy: czynników jest wiele.
Do najważniejszych z nich można zaliczyć:
- nakład,
- wartość historyczną,
- rodzaj kruszcu,
- stan zachowania egzemplarza.
Zacznijmy od nakładu. To zupełnie zrozumiałe, że nakład monet nigdy nie jest jednakowy. Te, które zostały wybite w niewielkiej ilości, mają rzecz jasna wyższą wartość. Najdroższe stare monety są dostępne dziś w ilości kilku, a nawet jednej sztuki. Domyślasz się zatem, że jej cena osiąga spektakularną wartość?
Nie bez znaczenia pozostaje także wartość historyczna monety. Numizmaty pochodzące sprzed wielu wieków osiągają naprawdę wysokie ceny. Nie jest to jednak żelazną regułą. Przykładem mogą posłużyć poszukiwane najdroższe monety polskie PRL, będące w obiegu jeszcze kilka dekad temu i jednocześnie mające dużą wartość kolekcjonerską.
Na wartość zabytkowej monety wpływa ponadto kruszec, z jakiego jest wykonana. To zrozumiałe, że najcenniejsze są numizmaty ze złota i srebra – oczywiście te, które cieszą się zainteresowaniem kolekcjonerów. Pamiętaj jednak, że sam rodzaj kruszcu nie jest tym, co ostatecznie determinuje cenę monety. Podobnie jak jej walory estetyczne.
Jak stan monety wpływa na jej cenę?
Wartość monety determinuje także stan jej zachowania. W dużej mierze jest on oceniany subiektywnie przez kolekcjonera. Istnieje jednak skala określająca pewne ramy stanu zachowania numizmatów, co może znacząco ułatwić decyzję szczególnie początkującym kolekcjonerom. Do dyspozycji masz wówczas pięć stopni, gdzie:
- I stopień – oznacza stan menniczy,
- II stopień – bardzo dobry, określający numizmaty o niewielkich śladach obiegu,
- III stopień – odpowiadający monetom obiegowym,
- IV stopień – dla monet zużytych obiegiem i mających liczne wady,
- V stopień – odpowiadający monetom trudnym do zidentyfikowania.
Zwróć jednak uwagę, że skala ta może być zróżnicowana nawet dla jednej monety. Zdarza się przecież, że jedna jej strona jest dobrze zachowana, a druga nosi duże ślady obiegowe.
Gdzie szukać starych monet?
Obecnie istnieje wiele miejsc, gdzie można kupić stare monety polskie albo pochodzące z innych zakątków świata. Wiele osób pierwsze kroki kieruje do Internetu. Na aukcjach czy w serwisach sprzedażowych można znaleźć rozmaite numizmaty. Ale uwaga! Zanim dokonasz zakupu monety, upewnij się, że masz do czynienia z uczciwym sprzedawcą. Konieczna jest ponadto wiedza na temat monety. Dlaczego? Ponieważ w takich miejscach nietrudno o falsyfikaty, które mają zerową wartość.
O wiele bezpieczniejszym miejscem na zakup zagranicznych czy polskich monet kolekcjonerskich są sklepy z numizmatami. Łatwo domyślić się jednak, że ich ilość jest dziś znikoma. Dobrym pomysłem może być więc udanie się na targi antyków. Na naszej giełdzie w Broniszach pod Warszawą możesz znaleźć prawdziwe perełki i dodatkowo skorzystać z porad profesjonalistów dziedzinie starych monet.
Które monety są warte najwięcej?
Tyle teorii. Czas więc zastanowić się, jakie są najbardziej poszukiwane monety przez miłośników numizmatów. Nie dziwi fakt, że polscy kolekcjonerzy rozglądają się za rodzimymi egzemplarzami, które mają nie tylko wartość inwestycyjną, ale także sentymentalną. Najdroższe stare monety krajowe to obecnie:
- moneta studukatowa z 1621 roku z czasów panowania Zygmunta III Wazy (cena na aukcji osiągnęła ponad 2 miliony dolarów),
- denar Bolesława Chrobrego,
- pierwszy srebrny grosz z czasów panowania Kazimierza III Wielkiego,
- złote dukaty wybijane od początku XV wieku.
Ogromnym zainteresowaniem kolekcjonerów cieszą się też numizmaty wybijane w epoce wczesnego średniowiecza, w Polsce Królewskiej, w XIX wieku, w czasach zaborów, numizmaty z czasów II Rzeczypospolitej oraz okupacyjne. Wysoką wartość osiągają ponadto niektóre egzemplarze z PRL. W przypadku tych ostatnich warto czasem zajrzeć do porzuconych rodzinnych skarbów, w których bardzo często można znaleźć prawdziwe perełki.
Które monety z PRL są najcenniejsze? To dziesięciogroszówki z 1973 roku, ale bez wybitego znaku mennicy i złotówki z 1957 roku w menniczym stanie zachowania. Popularnością wśród kolekcjonerów cieszą się też 5-złotówki z wizerunkiem Rybaka i szeroką ósemką w roczniku. Dodajmy, że zainteresowanie budzą ponadto złote monety z wizerunkiem Jana Pawła II wybijane stemplem lustrzanym.
Mówi się, że pieniądze szczęścia nie dają. Reguła ta z pewnością nie dotyczy kolekcjonerów numizmatów. Dla prawdziwych miłośników zdobycie poszukiwanej monety jest źródłem ogromnej satysfakcji, w obliczu której wartość inwestycyjna wydaje się jedynie skromnym dodatkiem.
